Bạn đang xem: Rửa tiền là gì? Hành vi rửa tiền, tội rửa tiền bị xử lý như thế nào? tại aulacschool.vn
Rửa tiền là gì? Hành vi rửa tiền ở Việt Nam sẽ bị xử lý như thế nào? Tội rửa tiền sẽ bị xử phạt thế nào? Rửa tiền đi tù bao nhiêu năm?
Tội rửa tiền đang ngày càng trở thành vấn đề nghiêm trọng và mang tính chất quốc tế nên đa gây hậu quả nghiêm trọng tới nền kinh tế và xã hội của tất cả quốc gia.
Luật sư tư vấn luật qua điện thoại trực tuyến miễn phí:
1. Rửa tiền là gì?
Do sự hoành hành của nạn tham nhũng ở nhiều quốc gia, nạn giao thương ma túy và buôn lậu vũ khí trên toàn cầu, cùng với đó là các tổ chức khủng bố quốc tế với khả năng tài chính và nhu cầu hỗ trợ tiền cho mạng lưới khủng bố, đã khiến tội phạm rửa tiền ngày càng nhiều. Tội phạm rửa tiền đã trở thành vấn nạn nghiêm trọng mang tính quốc tế gây hậu quả nghiêm trọng tới kinh tế, xã hội, tác động tới an ninh quốc gia và uy tín quốc tế của quốc gia.
Hiện nay, hoạt động rửa tiền đang ngày càng tinh xảo hơn lúc hồ hết tất cả quốc gia đã hình sự hóa hành vi “rửa tiền”.
Hiện nay, các cơ quan phòng chống rửa tiền (PCRT) quốc tế phân tất cả quốc gia thành 3 nhóm: Tất cả quốc gia có rủi ro về PCRT và gây bất ổn cho hệ thống tài chính; Tất cả quốc gia có sự thiếu hụt nghiêm trọng về cơ chế chống rửa tiền hoặc thực hiện đúng kế hoạch đã cam kết; Và các nước có sự thiếu hụt về cơ chế chống rửa tiền nhưng có các cam kết cấp Chính phủ trong việc thực hiện kế hoạch hành động, phải chịu sự giám sát liên tục của các cơ quan về PCRT.
Liên quan tới chủ thể của tội phạm rửa tiền, hiện nay, vấn đề còn gây tranh cãi lớn nhất đó là chủ thể của tội phạm rửa tiền có hay ko bao hàm người đã thực hiện hành vi phạm tội nguồn. Tội phạm nguồn của tội rửa tiền là tội phạm chính tạo ra thu nhập nhưng mà lúc được rửa sẽ dẫn tới tội rửa tiền. Công ước Viên năm 1988, là Công ước trước nhất có các quy định về đấu tranh chống rửa tiền ở cấp độ quốc tế. Theo nội dung Công ước này, ko có quy định nào xác định chủ thể của tội phạm rửa tiền bao gồm cả người phạm tội nguồn.
Nhưng tại mục I, điểm b khoản 1 Điều 3 Công ước Viên, quy định: “Chuyển đổi hoặc chuyển giao tài sản lúc biết rằng tài sản đó thu được từ bất kỳ hành vi phạm tội nào được quy định tại điểm (a) của khoản này hoặc từ việc tham gia vào hoạt động phạm tội đó với mục tiêu che giấu hoặc ngụy trang xuất xứ trái phép của tài sản hoặc giúp bất kỳ người nào có dính líu vào hành vi phạm tội tương tự trốn tránh trách nhiệm hình sự của hành vi đó;”. Mục tiêu là yếu tố buộc phải, tức là hành vi rửa tiền phải xuất phát từ một trong hai trường hợp sau:
+ Trường hợp thứ nhất: Nhằm che giấu xuất xứ trái phép của tài sản;
+ Trường hợp thứ hai: Nhằm “giúp sức” người phạm tội trốn tránh các hậu quả pháp lý do hành vi phạm tội của mình gây ra.
Công ước Viên chỉ quy định về các tội phạm nguồn của tội giao thương trái phép ma túy,vì vậy, những hành vi phạm tội không phù hợp tới giao thương trái phép ma túy như lừa đảo, bắt cóc và trộm cắp thì ko cấu thành tội rửa tiền theo Công ước Viên. Tuy nhiên, số đông quốc tế đã tạo nên ý kiến rằng các tội phạm nguồn của tội rửa tiền cần phải được mở rộng, chứ ko phải chỉ bó hẹp trong hành vi giao thương trái phép ma túy. Vì vậy, FATF và các tổ chức quốc tế khác đã mở rộng khái niệm của Công ước Viên về tội phạm nguồn để bổ sung cả những hành vi phạm tội nghiêm trọng khác. Ví dụ, Công ước Palécmô yêu cầu tất cả các nước thành viên phải vận dụng “giới hạn rộng nhất các tội phạm nguồn” tội rửa tiền tài Công ước này.
Dưới góc độ khoa học luật hình sự, rửa tiền là một tội phạm tương đối đặc trưng. Với tư cách là một tội phạm phái sinh, rửa tiền có tính chất phụ thuộc tự nhiên vào tội phạm nguồn. Có thể nói vô tội phạm nguồn thì vô tội phạm rửa tiền. Tuy nhiên, trong thực tiễn công việc đấu tranh chống tội phạm, thường xuất hiện trường hợp các nhân vật, sau lúc kết thúc hành vi phạm tội nguồn, thu được những lợi ích vật chất nhất mực, thì cũng đồng thời tích cực và chủ động thực hiện hành vi “làm sạch” những khoản tiền, tài sản nhưng mà chính mình cướp đoạt được, tức là hành vi “tự rửa tiền” (self-laundering). Vậy hành vi tự rửa tiền tài chủ thể tội phạm nguồn, có được xem xét, xử lí về tội rửa tiền hay ko? Câu hỏi này, thực tiễn các Công ước quốc tế cũng như pháp luật hình sự của nhiều quốc gia trên toàn cầu cũng còn những ý kiến không giống nhau.
Các nhà luật học trong trường hợp này cho rằng, hành vi bị trừng trị trong cấu thành tội phạm nguồn đã bao gồm các hành vi kèm theo như hành vi che đậy, giấu diếm xuất xứ tài sản cướp đoạt được sau lúc phạm tội, và hình phạt vận dụng cho tội phạm nguồn đã bao trùm toàn thể hành vi trái pháp luật hình sự của người phạm tội. Hơn nữa, hành vi tự rửa tiền ko xâm hại một cách độc lập hay gây thêm thiệt hại cho các quan hệ xã hội được luật hình sự bảo vệ, đồng thời những quan hệ xã hội này đã được bảo vệ hợp lý bằng cách trừng trị hành vi phạm tội nguồn.
Trường phái thứ hai nhưng mà đại diện là các nước như Hoa Kì, Vương quốc Anh, Nhật Bản,… giữ ý kiến truy tố hành vi tự rửa tiền; tức là trong quy định của pháp luật hình sự ở tất cả quốc gia theo trường phái này, tội phạm rửa tiền có thể được truy tố đồng thời với tội phạm nguồn, mặc dù chỉ do một người thực hiện. Ví dụ, tội rửa tiền được quy định trong Luật Phòng chống ma túy và Luật trừng trị tội phạm có tổ chức của Nhật Bản, cho phép trừng trị hành vi tự rửa tiền tài người thực hiện tội phạm nguồn lúc nhân vật tiếp tục thực hiện các hành vi che đậy, giấu diếm xuất xứ phạm tội của tài sản nhưng mà chính mình cướp đoạt được.
Sự ko thống nhất trong pháp luật hình sự về vấn đề tội phạm hóa hành vi tự rửa tiền đã trình bày rõ sự khác lạ trong lí luận về cấu thành tội phạm và các nguyên tắc khoa học luật hình sự của mỗi quốc gia. Đặc nhiệm tài chính về chống rửa tiền (FATF), trong các khuyến nghị của mình cho phép tất cả quốc gia có thể quy định tội rửa tiền ko vận dụng đối với những người đã thực hiện tội phạm nguồn với điều kiện đó là nguyên tắc pháp luật cơ bản của mỗi nước. Tuy nhiên, nếu ko có một nguyên tắc cơ bản nào trong nội luật quốc gia chống lại việc tội phạm hóa hành vi tự rửa tiền, thì FATF sẽ xem xét việc tội phạm hóa hành vi tự rửa tiền như một tiêu chí thẩm định sự tuân thủ các khuyến nghị của FATF.
2. Hành vi rửa tiền, tội rửa tiền sẽ bị xử lý như thế nào?
2.1. Chủ thể:
Theo quy định tại Điều 251 Bộ luật hình sự năm 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009) thì chủ thể của Tội rửa tiền là tư nhân, là bất kỳ người nào có đủ năng lực trách nhiệm hình sự và đạt độ tuổi theo luật định. Điều 324 Bộ luật hình sự năm 2015 đã mở rộng phạm vi chủ thể, đó là ngoài tư nhân, thì pháp nhân thương nghiệp cũng là chủ thể của tội này. Việc đưa thêm chủ thể là pháp nhân thương nghiệp phải chịu trách nhiệm hình sự về tội này có ý nghĩa vô cùng quan trọng, tạo thuận tiện cho việc hợp tác quốc tế về thương nghiệp, đầu tư, tài chính, nhà băng và cũng thích hợp với xu thế toàn cầu hóa.
2.2. Mặt khách quan:
Theo quy định tại khoản 1 Điều 324 Bộ luật hình sự năm 2015, thì một người phạm tội rửa tiền lúc thực hiện một trong các hành vi sau đây:
– Tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp vào giao dịch tài chính, nhà băng hoặc giao dịch khác nhằm che giấu xuất xứ trái phép của tiền, tài sản do mình phạm tội nhưng mà có hoặc biết hay có cơ sở để biết là do người khác phạm tội nhưng mà có;
– Sử dụng tiền, tài sản do mình phạm tội nhưng mà có hoặc biết hay có cơ sở để biết là do người khác thực hiện hành vi phạm tội nhưng mà có vào việc thực hiện các hoạt động kinh doanh hoặc hoạt động khác;
– Che giấu thông tin về xuất xứ, thực chất thực sự, vị trí, quá trình vận chuyển hoặc quyền sở hữu đối với tiền, tài sản do mình phạm tội nhưng mà có hoặc biết hay có cơ sở để biết là do người khác phạm tội nhưng mà có hoặc cản trở việc xác minh các thông tin đó;
– Thực hiện một trong các hành vi quy định tại các điểm a, b và c khoản này đối với tiền, tài sản biết là có được từ việc dịch chuyển, chuyển nhượng, chuyển đổi tiền, tài sản do người khác thực hiện hành vi phạm tội nhưng mà có”.
Có thế thấy, Điều 324 Bộ luật hình sự năm 2015 đã bổ sung tín hiệu “do mình phạm tội nhưng mà có” và sửa đổi tín hiệu “biết rõ là do phạm tội nhưng mà có” thành “biết hay có cơ sở để biết là do người khác phạm tội nhưng mà có” vào cấu thành của tội phạm. Việc bổ sung tín hiệu “do mình phạm tội nhưng mà có” cho thấy người thực hiện tội phạm nguồn cũng là chủ thể của tội phạm này (tức hành vi tự rửa tiền). Tương tự, với việc sửa đổi, bổ sung tín hiệu của hành vi khách quan quy định tại Điều 324 Bộ luật hình sự năm 2015, có thể xác định chủ thể của Tội rửa tiền bao hàm cả người thực hiện tội phạm nguồn (hành vi tự rửa tiền) và người ko thực hiện tội phạm nguồn (là người giúp người thực hiện tội phạm nguồn che giấu xuất xứ trái phép của tiền, tài sản do phạm tội nhưng mà có). Quy định mới này về Tội rửa tiền tài Bộ luật hình sự năm 2015 cho thấy bước tiến mới trong việc tiếp cận gần hơn những quy định của quốc tế về hành vi rửa tiền.
Nếu như Điều 251 Bộ luật hình sự năm 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009) quy định tín hiệu “biết rõ tài sản là do phạm tội nhưng mà có” là tín hiệu cơ bản để quy kết hành vi phạm tội, thì Điều 324 Bộ luật hình sự năm 2015 đã sửa đổi thành “biết hay có cơ sở để biết là do người khác phạm tội nhưng mà có”. Rõ ràng mức độ “biết” quy định tại Điều 324 Bộ luật hình sự năm 2015 thấp hơn với mức độ “biết” quy định tại Điều 251 Bộ luật hình sự năm 1999. Thông tư liên tịch số 09/2011/TTLT-BCA-BQP-BTP NHNNVN-VKSNDTC-TANDTC ngày 30/11/2011 hướng dẫn vận dụng quy định của Bộ luật Hình sự về Tội chứa chấp hoặc tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội nhưng mà có và Tội rửa tiền đã có giảng giải như thế nào là “biết rõ tài sản là do người khác phạm tội nhưng mà có”. Vậy có thể căn cứ vào giảng giải này để hiểu “biết hay có cơ sở để biết là do người khác phạm tội nhưng mà có” nhưng với mức độ thấp hơn hay chỉ cần hiểu theo đúng nghĩa đơn giản của biết hoặc có cơ sở để biết tài sản đó là do người khác phạm tội nhưng mà có là đã có thể xác định có hành vi phạm tội rửa tiền hay ko? Đây là một tín hiệu quan trọng để xác định ý thức chủ quan của người phạm tội, cần có hướng dẫn cụ thể để việc vận dụng được thống nhất và có hiệu quả trong quá trình dò hỏi, truy tố, xét xử.
2.3. Các tình tiết định khung hình phạt:
Khoản 2 Điều 251 Bộ luật hình sự năm 1999 quy định 09 tình tiết định khung hình phạt, bao gồm: Có tổ chức; lợi dụng chức vụ, quyền hạn; phạm tội nhiều lần, có tính chất nhiều năm kinh nghiệm, dùng thủ đoạn tinh xảo, xảo quyệt; tiền, tài sản phạm tội có trị giá lớn; thu lợi bất lương lớn; gây hậu quả nghiêm trọng; tái phạm nguy hiểm. Khoản 2 Điều 324 Bộ luật hình sự năm 2015 bỏ tình tiết định khung gây hậu quả nghiêm trọng.
Ngoài ra, những tình tiết trước đây quy định mang tính định tính như “nhiều”, “lớn”, “rất lớn”, “đặc trưng lớn”, “rất nghiêm trọng”, “đặc trưng nghiêm trọng” ở khoản 2 và khoản 3 Điều 251 Bộ luật hình sự năm 1999, thì đã được quy định cụ thể, mang tính định lượng ở khoản 2 và khoản 3 Điều 324 Bộ luật hình sự năm 2015 như: Phạm tội 02 lần trở lên; tiền, tài sản phạm tội trị giá từ 200.000.000 đồng tới dưới 500.000.000 đồng; thu lợi bất lương từ 50.000.000 đồng tới dưới 100.000.000 đồng…
2.4. Về hình phạt:
– Đối với tư nhân: Mức hình phạt khởi điểm (thấp nhất) và mức hình phạt tối đa (cao nhất) của Điều 251 Bộ luật hình sự năm 1999 và Điều 324 Bộ luật hình sự năm 2015 là như nhau, đều có mức thấp nhất là từ 01 năm tù và mức cao nhất là 15 năm tù. Cả hai bộ luật đều chỉ quy định 01 loại hình phạt chính đối với Tội rửa tiền đó là hình phạt tù có thời hạn, trình bày đường lối xử lý nghiêm khắc đối với loại tội phạm này. Ngoài ra, cũng đều quy định về hình phạt bổ sung như phạt tiền, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm mướn việc nhất mực, trưng thu một phần hoặc toàn thể tài sản.
Tuy nhiên, từ khoản 2 thì mức hình phạt khởi điểm của từng khung hình phạt là không giống nhau. Theo đó khoản 2 Điều 251 Bộ luật hình sự năm 1999 là từ 03 năm tù tới 10 năm tù, nhưng khoản 2 Điều 324 Bộ luật hình sự năm 2015 lại từ 05 năm tù tới 10 năm tù; khoản 3 Điều 251 Bộ luật hình sự năm 1999 là từ 08 năm tù tới 15 năm tù, khoản 3 Điều 324 Bộ luật hình sự năm 2015 lại từ 10 năm tới 15 năm tù. Tương tự, Điều 324 Bộ luật hình sự năm 2015 ko có sự giao thoa (gối đầu) hình phạt giữa các khung hình phạt như Điều 251 Bộ luật hình sự năm 1999.
Ngoài ra, Điều 324 Bộ luật hình sự năm 2015 quy định mức hình phạt vận dụng đối với trường hợp sẵn sàng phạm tội là từ 06 tháng tù tới 03 năm tù. Đây là quy định hoàn toàn mới so với Điều 251 Bộ luật hình sự năm 1999.
– Đối với pháp nhân thương nghiệp: Lần trước nhất Bộ luật hình sự Việt Nam truy cứu trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương nghiệp, do đó ngoài hình phạt tiền, thì hình phạt chính và hình phạt bổ sung quy định tại khoản 6 Điều 324 Bộ luật hình sự năm 2015 đối với pháp nhân thương nghiệp phạm tội này đều là những hình phạt mới. Cụ thể hình phạt chính gồm phạt tiền, đình chỉ hoạt động có thời hạn, đình chỉ hoạt động vĩnh viễn; hình phạt bổ sung gồm: Cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất mực, cấm huy động vốn và phạt tiền (lúc ko vận dụng là hình phạt chính).
Tuy nhiên, vẫn cần có hướng dẫn cụ thể việc kết án một người phạm tội rửa tiền ko phụ thuộc vào việc tội phạm nguồn đã bị kết án hay chưa. Việc dò hỏi, xét xử tội phạm nguồn và tội phạm rửa tiền có thể thực hiện chung trong một vụ án, sẽ giúp làm rõ tính chất, mức độ nguy hiểm của các hành vi phạm tội.
Bạn thấy bài viết Rửa tiền là gì? Hành vi rửa tiền, tội rửa tiền bị xử lý như thế nào? có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Rửa tiền là gì? Hành vi rửa tiền, tội rửa tiền bị xử lý như thế nào? bên dưới để aulacschool.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường THCS – THPT Âu Lạc
Phân mục: Kiến thức chung
Nguồn: aulacschool.vn
Bạn thấy bài viết Rửa tiền là gì? Hành vi rửa tiền, tội rửa tiền bị xử lý như thế nào? có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Rửa tiền là gì? Hành vi rửa tiền, tội rửa tiền bị xử lý như thế nào? bên dưới để Trường THCS – THPT Âu Lạc có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: aulacschool.vn của Trường THCS – THPT Âu Lạc
Nhớ để nguồn: Rửa tiền là gì? Hành vi rửa tiền, tội rửa tiền bị xử lý như thế nào?