Bạn đang xem: Lịch sử có phải là cái đinh để nhà văn treo áo? – Tác giả: Nguyên Hà tại aulacschool.vn
Lịch sử đã trở thành nguồn cảm hứng sáng tác của nhiều nhà văn, nhưng đồng thời cũng là rào cản không thể vượt qua khi các tác phẩm viết về đề tài này luôn bị so sánh với chính lịch sử.
Lịch sử đã trở thành chất liệu, nguồn cảm hứng cho nhiều người sáng tác: từ nhà văn, nhà thơ đến nhà biên tập, đạo diễn, nhà biên kịch… Ở nước ta, cùng với những thăng trầm của thời đại, lịch sử cũng vậy. Lịch sử luôn thu hút sự quan tâm của cả giới nghiên cứu và độc giả phổ thông. Thế nên, dù không phải là một chủ đề mới, một câu chuyện đã được “đào xới” nhiều lần, nhưng lĩnh vực này vẫn gợi mở nhiều cách tiếp cận thú vị và bất ngờ.
Một số tác phẩm văn học về đề tài lịch sử của các tác giả nổi tiếng – Ảnh: Tạp chí Văn nghệ Quân đội.
Cũng trong bối cảnh đó, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội đã tổ chức Hội thảo khoa học “Truyện cổ Việt Nam: Diễn giải quá khứ và cấu tạo bản sắc”. thu hút sự tham gia của nhiều nhà nghiên cứu và một số tác giả viết về đề tài lịch sử. Trọng tâm làm rõ hai vấn đề: viết về quá khứ như một cuộc tìm kiếm hoặc tạo dựng bản sắc và sự hy sinh, trải nghiệm của nhà văn với tự sự lịch sử. Hội thảo đã xem xét nhiều tác phẩm văn học và điện ảnh. Tuy nhiên, trong phạm vi bài viết, chúng tôi chỉ tập trung phản ánh những tranh luận về tiểu thuyết lịch sử.
Trong di sản văn học của mỗi dân tộc không thể thiếu những tác phẩm viết về đề tài lịch sử. Lịch sử đã trở thành nguồn cảm hứng sáng tác của nhiều nhà văn, nhưng đồng thời cũng là rào cản không thể vượt qua khi các tác phẩm viết về đề tài này luôn bị so sánh với chính lịch sử. một sự kiện lịch sử. minh hoạ hay phản bội. Bởi vậy, cuộc tranh luận xung quanh việc liệu lịch sử có phải là cái đinh để đấng sáng tạo treo áo hay không đã kéo dài nhiều năm và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
PGS. PGS. PGS.TS Đào Thanh Trường, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, cho rằng kể chuyện lịch sử là cách “tái hiện ký ức”: “Lịch sử bao giờ cũng được tái hiện thông qua việc được kể. đồng nghĩa với sống lại, tái tạo, tái tạo ký ức ở mọi quy mô, riêng tư hay đại chúng, địa phương hay quốc gia. Qua kể, những ký ức riêng tư được phơi bày và tạo ra sự đồng cảm. một ký ức chung, một thành phần cấu thành phần lớn trí tưởng tượng, thậm chí là một cách dựng lại quá khứ và từ đó thực hành một hành vi tìm hiểu, xây dựng bản sắc.
Chính vì những lẽ đó mà trong lịch sử văn học nghệ thuật Việt Nam, tự sự lịch sử đã hình thành một truyền thống lớn. Truyền thống đó liên kết các không gian văn học và nghệ thuật. Về mặt địa lý cũng như văn hóa, với số lượng tác giả đông đảo, tác phẩm luôn có mặt trên mặt trận đời sống nghệ thuật, thu hút sự quan tâm của đông đảo công chúng và nảy sinh ý tưởng. Mới. Phản hồi tích cực từ đa số tiếp thu. Và cũng như vậy, việc nghiên cứu truyện kể lịch sử tuy đã đạt được nhiều thành tựu, song việc có một cái nhìn tổng quan, nhiều chiều hơn về mảng sáng tác này vẫn là một yêu cầu cấp thiết trong giai đoạn hiện nay. .”
Bất chấp những thách thức, thậm chí là… rủi ro khi theo đuổi đề tài lịch sử, đây vẫn là lĩnh vực nhiều cây bút muốn thử sức. Theo PGS. PGS. PGS.TS Phạm Xuân Thạch, Trưởng khoa Văn học, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, mặc dù văn học nước ta đã có nhiều thay đổi nhưng đề tài lịch sử quả thực đã có nhiều thay đổi. trở thành một hằng số, luôn hấp dẫn người cầm bút. thuộc các thế hệ khác nhau: “Tự truyện về đề tài lịch sử bao gồm truyện ngắn, truyện dài và tự sự đề cập đến nhiều lĩnh vực, nhiều lĩnh vực khác nhau. Lịch sử Việt Nam từ truyền thuyết dân gian, từ trung đại đến hiện đại luôn được tái hiện trong các tác phẩm văn học và nó dường như đã trở thành nỗi ám ảnh bao trùm gần như toàn thế giới. như tất cả các nhà văn.
Không chỉ những cây bút chuyên viết về đề tài lịch sử như nhà văn Nguyễn Xuân Khánh hay nhà văn Bảo Ninh, mà chúng ta còn bắt gặp những cây bút chuyên viết về đề tài lịch sử như anh Nguyễn Việt Hà, Nguyễn Bình Phương…, Lịch sử luôn là một nỗi ám ảnh cho tất cả mọi người. văn chương của họ. Đặc điểm hơn nữa là gần đây, phạm vi của cái gọi là tự sự lịch sử ngày càng được mở rộng.
Sau đó, chúng ta thấy sự xuất hiện của các chủ đề, thể loại và thử nghiệm mới của các nhà văn, chẳng hạn như mối liên hệ giữa phê bình và hư cấu, như một sự thay đổi trong cách viết tiểu thuyết. . Thay đổi cách viết tiểu thuyết, thay đổi cách viết truyện ngắn. Đặc trưng bởi sự ra đời của những thử nghiệm mới trong thể loại này, điều khó xác định cho đến tận bây giờ.” – PGS. PGS. PGS.TS Phạm Xuân Thạch cho biết.
Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh là cây bút có nhiều tác phẩm văn học đặc sắc về đề tài lịch sử – Ảnh: Báo Đại Đoàn Kết.
Trong hội thảo “Truyện sử Việt: Diễn giải quá khứ và tạo bản sắc”, hàng loạt tác phẩm viết về đề tài lịch sử được đưa lên bàn thảo luận. Trong số đó có nhiều tiểu thuyết tiên tiến của Việt Nam như “Ông đồ” của Thái Bá Tân, “Con quỷ” của Vũ Ngọc Tiến, “Thành Thị Lộ” của Võ Khắc Nghiêm, “Từ Dũ Thái” của nhà văn Võ Khắc Nghiêm. Sau” của nhà văn Trần Thùy Mai… Từ dã sử đến tiểu thuyết lịch sử luôn có nhiều biến số bởi mức độ hư cấu của mỗi nhà văn không giống nhau. Tuy nhiên, sở dĩ các tác phẩm viết về đề tài lịch sử gây tranh cãi giống nhau là vì nó dễ độc giả để xác định lịch sử và văn học.
Nhà văn Bảo Ninh từng tâm sự: “Chúng ta nhớ lịch sử qua những câu chuyện. Truyện ăn sâu vào lòng người hơn lịch sử”. Điều này khiến GS. Trần Ngọc Vương nhớ lại một trăn trở muôn thuở – đọc văn khác đọc sử như thế nào? Đọc văn khác đọc sử vì có câu chuyện mà Nguyễn Huy Thiệp viết một loạt truyện ngắn nhưng chúng tôi tạm gọi là truyện ngắn, như Chất, Lửa vàng, Gươm nhọn Yêu cầu truy tố Thiệp, giờ đây sau gần chục năm thảo luận những vấn đề này, hội thảo này nhằm mục đích gì: Diễn giải thế nào những quá khứ lịch sử của văn học thay đổi cách học lịch sử? bổ sung cách tiếp thu lịch sử. ?Việc xây dựng thân phận nhân vật, nhưng nếu chỉ nhìn trong bối cảnh lịch sử thuần túy thì không thể thấy hết, nghĩa là vậy.”
Xu hướng khai thác đề tài lịch sử của văn học gần đây có nhiều thay đổi. Các nhà văn cũng không còn coi lịch sử là một sự thật đã “xong xuôi” mà luôn có những điểm mù, những khoảng trống. Chẳng hạn, nhà văn Vũ Ngọc Tiến coi văn học là sự diễn giải của nhà văn về lịch sử. Nhà văn Trần Thùy Mai cho rằng “những nơi lịch sử không ghi lại là những nơi nhà văn có thể phát huy trí tưởng tượng”. Tuy nhiên, “sức mạnh” của người thông minh không phải là điều tối thượng.
Trong tham luận “Hình tượng nhân vật Trần Khánh Dư – Từ chính sử đến tiểu thuyết lịch sử”, PGS. PGS. PGS.TS Lê Thời Tân, Đại học Thủ đô Hà Nội nhấn mạnh trách nhiệm của nhà văn khi làm truyện lịch sử. Lịch sử: “Không tiểu thuyết gia nào có thể nói thẳng ra được. Mỗi tiểu thuyết gia đều phải xây dựng một người kể chuyện. Trách nhiệm thiết lập người kể chuyện đó được gọi là đạo đức kể chuyện. Tại sao bạn lại đưa ra một người kể chuyện ít quan trọng tương tự? Đúng hay sai, vu khống hay không… tôi nghĩ ai cũng có thể tranh cãi như vậy. Nhưng nếu bạn đồng ý rằng bạn luôn nói với cùng một giọng điệu thô tục, thì tôi có quyền đặt câu hỏi về tư cách của bạn. Tình dục luôn luôn có thật. Nhưng cách chúng ta nói về tình dục luôn phải lựa chọn: chậm rãi hoặc tao nhã. Bản thân tiếng nói của lịch sử, tiếng nói của tiểu thuyết gia, luôn phải có sự lựa chọn. Chúng ta phải chọn một từ. Nhưng chọn một từ sẽ giải thích ngay lý do tại sao bạn chọn từ đó, mức độ khẩu vị của bạn là gì.”
Cũng cần nói thêm rằng, một câu chuyện lịch sử không chỉ thể hiện quan điểm của người viết mà còn chịu ảnh hưởng của thời đại: bối cảnh, tâm thức xã hội, chính trị…
Đây cũng là điều mà Lương Xuân Bách, sinh viên trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội đã đúc kết khi khảo sát về nhân vật Nguyễn Thị Lộ trong “Đại Việt sử ký toàn thư”. Truyện ngắn “Nguyễn Thị Lộ” của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp và tiểu thuyết “Vạn Xuân” của nhà văn Pháp Yveline Feray: “Quá trình tiếp thu hình tượng Nguyễn Thị Lộ trải qua nhiều thời kỳ, có khác nhau và gắn liền với tư tưởng của từng thời kỳ lịch sử.Ở Việt Nam thời trung đại, chính việc đề cao Nho giáo như một hệ tư tưởng đã khiến cho những bàn luận về Nguyễn Thị Lộ trong thời kỳ này mang tính trọng nam hơn.Thái độ khi tiếp thu hình tượng Nguyễn Thị Lộ cho rằng bà chỉ là một nạn nhân của những cuộc tranh giành quyền lực trong triều đình, luôn kiên quyết khẳng định lòng trung thành với Nguyễn Trãi, rồi tấm lòng vì nước là sự bộc lộ rõ nét nhất mà người đọc đã dành cho bạn đọc.
Lịch sử nhìn từ góc độ văn học là một đề tài không mới, nhưng chắc chắn sẽ gây nhiều tranh cãi, gợi mở nhiều hướng tiếp cận, khảo sát. Hội thảo “Truyện cổ Việt Nam: Diễn giải quá khứ và tạo dựng bản sắc” đã bổ sung những cách tiếp cận đó, mang đến một góc nhìn mới về một chủ đề tưởng chừng đã cũ và quen thuộc.
Bạn có thấy bài Lịch sử là cái đinh để nhà văn treo áo không? – Tác giả: Nguyên Hà có thể khắc phục vấn đề bạn tìm hiểu được không?, nếu không, xin vui lòng bình luận thêm về Lịch sử là cái đinh để nhà văn treo áo? – Tác giả: Nguyên Hà bên dưới để aulacschool.vn thay đổi & hoàn thiện nội dung tốt hơn phục vụ bạn đọc! Cảm ơn các bạn đã ghé thăm Website trường Trường THCS – THPT Âu Lạc
Chuyên mục: Địa lý#Lịch sử #có #phải #là #các #đinh #để #văn #hang #áo #Tác_giả #Nguyễn #Hà
Bạn thấy bài viết Lịch sử có phải là cái đinh để nhà văn treo áo? – Tác giả: Nguyễn Hà có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Lịch sử có phải là cái đinh để nhà văn treo áo? – Tác giả: Nguyễn Hà bên dưới để Trường THCS – THPT Âu Lạc có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: aulacschool.vn của Trường THCS – THPT Âu Lạc
Nhớ để nguồn: Lịch sử có phải là cái đinh để nhà văn treo áo? – Tác giả: Nguyễn Hà